Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που είναι από καιρό γνωστό ότι βοηθά τον οργανισμό να απορροφήσει και να συγκρατήσει το ασβέστιο και τον φώσφορο- και τα δύο είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση των οστών. Επίσης, εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, να βοηθήσει στον έλεγχο των λοιμώξεων και να μειώσει τη φλεγμονή. Πολλά από τα όργανα και τους ιστούς του σώματος διαθέτουν υποδοχείς για τη βιταμίνη D, γεγονός που υποδηλώνει πόσο σημαντική είναι για το σώμα μας, περαν της υγείας των οστών.
Λίγα τρόφιμα περιέχουν φυσικά βιταμίνη D, αν και ορισμένα τρόφιμα είναι εμπλουτισμένα με αυτήν. Για τους περισσότερους ανθρώπους, ο καλύτερος τρόπος για να λάβουν αρκετή βιταμίνη D είναι η λήψη ενός συμπληρώματος, επειδή είναι δύσκολο να καταναλώσουν αρκετή μέσω της τροφής. Η παραγωγή της βιταμίνης D στο δέρμα είναι η κύρια φυσική πηγή της βιταμίνης D, αλλά πολλοί άνθρωποι έχουν ανεπαρκή επίπεδα επειδή ζουν σε μέρη όπου η ηλιακή ακτινοβολία είναι περιορισμένη το χειμώνα ή επειδή έχουν περιορισμένη έκθεση στον ήλιο λόγω της παραμονής τους μέσα στο σπίτι μεγάλο μέρος του χρόνου. Επίσης, τα άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, επειδή η χρωστική ουσία (μελανίνη) δρα σαν σκιά, μειώνοντας την παραγωγή βιταμίνης D (και μειώνοντας επίσης τις βλαβερές επιδράσεις του ηλιακού φωτός στο δέρμα, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του δέρματος).
Βιταμίνη D και υγεία
Χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα, έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για αρκετά νοσήματα όπως:
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Διαβήτη τύπου 1
- Υπέρταση
- Μείωση της επίπτωσης του καρκίνου κατά 50%
- Καρδιολογικά νοσήματα
- Κατάθλιψη
- Παχυσαρκία
Σύμφωνα με τους ερευνητές οι ανάγκες για βιταμίνη D αυξάνονται σε καταστάσεις όπως:
- Ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Ερυθηματώδη λύκο
- Λευχαιμία
- Καρκίνο του παχέος εντέρου
- αλλά και από παράγοντες όπως το χρώμα των μαλλιών, το μαύρισμα και το ύψος μας. Όσο πιο σκούρο το χρώμα των μαλλιών, όσο πιο μελαψή είναι η επιδερμίδα μας και όσο μεγαλύτερο το ύψος μας τόσο αυξάνονται οι ανάγκες μας σε βιταμίνη D.
Πηγές τροφίμων
Λίγα τρόφιμα είναι φυσικά πλούσια σε βιταμίνη D3. Οι καλύτερες πηγές είναι η σάρκα των λιπαρών ψαριών και τα ιχθυέλαια. Μικρότερες ποσότητες βρίσκονται στους κρόκους αυγών, στο τυρί και στο συκώτι βοδινού κρέατος. Ορισμένα μανιτάρια περιέχουν λίγη βιταμίνη D2- επιπλέον, ορισμένα μανιτάρια που πωλούνται στο εμπόριο περιέχουν υψηλότερες ποσότητες D2 λόγω της σκόπιμης έκθεσής τους σε υψηλές ποσότητες υπεριώδους φωτός. Πολλά τρόφιμα και συμπληρώματα είναι εμπλουτισμένα με βιταμίνη D, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα δημητριακά.
Μουρουνέλαιο
Σολομός
Ξιφίας
Τόνος
Χυμός πορτοκαλιού εμπλουτισμένος με βιταμίνη D
Γαλακτοκομικά και φυτικά γάλατα εμπλουτισμένα με βιταμίνη D
Σαρδέλες
Μοσχαρίσιο συκώτι
Κρόκος αυγού
Ενισχυμένα δημητριακά
Πηγές:
https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-d/
https://www.flowmagazine.gr/vitamin_d_h_terastia_shmasia_ths_gia_thn_ugeia_mas/